تولد در دنیای نانو و سفر به سرزمینی که اشیای آن به اندازه ی ده به توان منفی نه هستند تصوری شیرین است . روزی ما شاهد ورشکستگی تمام کارخانه های امروزی خواهیم بود . دیگر نیازی به داروهای کنونی نداریم . وحشتی از بیماری هایی مانند HIV بشر را تهدید نمی کند . ارتباطی جالب با ویروس ها بر قرار می کنیم و آن ها را آموزش می دهیم ! حال کمی بیشتر با نانو و تکنولوژی آن آشنا شویم :

پیشوند نانو در اصل یک کلمه ی یونانی است و معادل لاتین این کلمه Dwarf به معنای قد کوتاه و کوتاه جلوه دادن است .
نانومتر واحد اندازه گیری است و برابر با یک‌میلیاردم متر یا 9-10 متر است به عبارت دیگر یک نانو چهار برابر قطر یک اتم است. برای درک بیشتر باید گفت ، اگر یک سانتی متر را به ده میلیون قطعه تقسیم کنیم ، یکی از آن ده میلیون قسمت یک نانومتر است . امروزه اشیائی ساخته شده که یک نانومتر اندازه دارند ولی کارایی بسیار بالایی دارند. به نمونه های شگفت آور زیر دقت کنید :

آیا تا به حال فکر کرده اید یک بیمارکلیوی هنگامی که قرصی را به عنوان دارو مصرف می کند این قرص چه مسیرهایی را باید طی کند تا به کلیه برسد ؟ از حلق ، مری ، معده و . . .  باید بگذرد و صدها آسیب را به این اندام ها برساند تا به کلیه برسد . اما چرا ؟ آیا نباید چاره ای اندیشید ؟ دانشمندان نوعی نانو کپسول ساخته اند که نانو داروی مورد نیاز را در آن می گذارند . کافی است بیمار ، این نانو کپسول را بر روی پوست خود بکشد . کپسول ها از روزنه های پوست که حدود هشتاد برابرآن ها می باشند عبور کرده و هنگامی که به مقصد مورد نظر رسیدند از دارو جدا شده و حداقل ضرر را به بدن وارد کرده اند .

تعدادی دیگر از دانشمندان آمریکایی بر روی پروژه ای کار میکنند که HIV را درمان می کند . به این ترتیب که تعدادی از مواد شیمیایی را (که کاملا محرمانه است) با یکدیگر مخلوط کرده و نانو ترکیبی ساخته اند که بصورت گویچه های بسیار کوچکی وارد بدن فرد بیمار به HIV می شوند . هر کدام از این گویچه ها قابلیت این را دارند که تعداد زیادی ویروس ایدز را به خود بچسبانند . وقتی این گوی های کوچک در نقطه نقطه بدن پراکنده شوند تمامی ویروس های ایدز را به دام انداخته و پس از چند روز از بدن دفع می شوند و دیگر هیچ اثری از HIV در بدن شخص نیست .

با تکنولوژی نانو می توان ساختار برخی از ویروس ها را تغییر داد . نوعی DNA را به ویروس می دهند و کاری می کنند که ساختار ویروس فقط این نوع DNA را بشناسد . سپس این ویروس را درون یک جمعیت میلیونی رها می سازند . DNA یی که ویروس می شناسد فقط مخصوص یک نفر است ، پس این ویروس فقط به بدن همان یک فرد وارد شده و او را بیمار می کند !

نانو هیچ رشته و حرفه ای را به حال خود رها نکرده و در تمام زمینه ها فعالیت دارد . برای مثال اتومبیل هایی ساخته شده اند که دیگر نیازی به برف پاک کن ندارند . نوع خاصی از میکروسکوپ ها وجود دارند که نوک آنها با جسم مورد نظر به اندازه یک اتم فاصله می گیرد و با همین فاصله روی جسم حرکت می کند و برآمدگی ها و فرو رفتگی های جسم را بصورت نقشه ای به کامپیوتر می دهد . همین کار را در مورد شیشه انجام داده اند و پستی ها و بلندی های آن را پر کرده اند . بنابر این هنگام رانندگی اگر باران ببارد یا دانه های ریز گرد و خاک روی شیشه ی اتومبیل بریزد فقط روی شیشه سر می خورد و هر گز به آن نمی چسبد !

ژاپنی ها با استفاده از همین صنعت ساختمانی درحال احداث دارند که احتیاج به هیچ کارگری برای نظافت ندارد ، چون هیچ چیز به دیواره ها و کف ساختمان نمی چسبد و محیط ساختمان همیشه تمیز است . با همین روش مجسمه ای از عیسی مسیح ساخته اند که هیچ نیازی به تمیز کردن ندارد ، حتی اگر میلیون ها سال عمر کند . نوعی پارچه به بازار آمده که اگر جوهر و یا مایعات روی آن بریزد ، در جسم لباس فرو نمی رود و آن را کثیف نمی کند ، بلکه فقط روی آن سر می خورد . فردی را تصور کنید که یک لیوان آب پرتقال را در جیب پیراهن خود ریخته و با نی آن را می نوشد !

این ها همه دستاورد های تکنولوژی نانو است . نانو ، نوعی تکنولوژی است که زندگی کنونیان را زیر و رو کرده و دنیای بسیار زیبایی برای آیندگان پدید آورده است . دنیایی که آسایش در آن بسیار بیشتر از امروز است . اگر چه کشور ما اکنون در ابتدای راه است اما می توان با پیشرفت و پشتکاری همانند پیشرفت های هسته ای ، امیدوار بود که به زودی شاهد برگزاری جشن روز ملی فناوری نانو در کشور عزیزمان باشیم .

ف - ک ـ دانشجوی کارشناسی شیمی کاربردی ـ دانشگاه نی ریز