بنابه تحقیقی در بریتانیا، ایرانیان باستان اولین بشرهایی بوده اند که از گازهای شیمیایی در جنگ استفاده کرده اند.
یک محقق بریتانیایی گفته است که شواهدی را کشف کرده است که امپراطوری ایران در قرن سوم میلادی در جنگ با رومی ها از گازهای سمی در شهر "دورا" -واقع در شرق سوریه کنونی- استفاده کرده است.
این نظریه بر اساس بقایای حدود 20 سرباز رومی که در زیر دیوار این شهر کشف شده اند، مطرح شده است.
بقایای کشف شده در نشست سالانه موسسه باستان شناسی آمریکا به نمایش گذاشته شد.
تحقیق جدید نشان می دهد که ایرانیان باستان برای ورود به شهر دورا در زیر دیوار آن یک نقب حفر کرده بودند.
سایمون جیمز، باستان شناس از دانشگاه لستر انگلستان، می گوید آنها همچنین قیر و سنگ سولفور آتش زده بودند تا گازهای پر تراکم سمی تولید کنند.
او افزود که دودکش های زیرزمینی احتمالا به تولید و توزیع این گازهای مرگ آور کمک کرده است.
رومی ها ظاهرا برای جلوگیری از محاصره این شهر نقب خودشان را حفر کرده بودند. دهانه دو نقب در زیر زمین با یکدیگر تلاقی پیدا می کرده است.
سایمون جیمز می گوید: " ایرانیان باستان برایکشتن 20 مرد در فضایی به ارتفاع یا پهنای کمتر از 2 متر و طول یازده متر به سربازان فوق بشر نیاز داشته اند اما این کار را با گازهای سمی در عرض چند دقیقه انجام داده اند."
دکتر جیمز می گوید: "سربازان رومی کشف شده در محل تلاقی دو نقب در زیر زمین با دودهای سمی مواجه و در عرض چند ثانیه بیهوش شده اند و ظرف چند دقیقه مرده اند."
حفاری ها نشان داده است که اجساد سربازان رومی توسط دشمنانشان در نزدیکی محل تلاقی نقب ها و در محل ورود به نقب رومی ها انباشته شده بودند تا پیش از آتش زدن تونل برای ورود به آن ایجاد سد کرده باشند.
باستان شناس بریتانیایی می گوید: "شواهد باستان شناسی به دست آمده در شهر دورا به روشنی نشان می دهد که ایرانیان دوره ساسانی به اندازه رومی ها در محاصره کردن شهرها به عنوان روشی در جنگ، مهارت داشته اند."
شواهد همچنین ثابت می کند که ایرانیان باستان با هدف فرو ریخته شدن دیوار شهر دورا و همچنین برج که کنار آن بوده به حفر نقب دست زده اند.
با این که نقب ایرانیان باعث نشده که ساختار این دیوار فرو بریزد، مهاجمان سرانجام دورا را تصرف می کنند.
با این حال، این که ایرانیان باستان چگونه توانسته اند وارد این شهر بشوند هنوز هم یک راز به حساب می آید چون جزئیات عملیات محاصره در شواهد تاریخی به جای مانده کشف نشده است.
دورا مدتی بعد از تصرف رها شده و ساکنان آن توسط ایرانیان باستان کشته یا به امپراطوری ایران منتقل شده اند.
در سال 1920 بخشی از بقایای این شهر که در شرایط خوبی مانده بوده است توسط سربازان هندی که تلاش داشته اند در کنار دیوار دورا سنگرهای دفاعی ایجاد کنند، از زیر زمین بیرون آورده شد.
اسکلت شهر دورا در دهه های بیست و سی میلادی توسط محققان فرانسوی و آمریکایی کشف شد.