فنیل کتونوریا (PKU ) چیست؟
نوعی بیماری ژنتیکی-متابولیکی اتوزومال (وابسته به کورموزمهای غیر جنسی) است؛ این اختلال حاصل جهش ژنی است که ساخت یک آنزیم (فنیل کتونوریا هیدروکسیلاز) را در کنترل دارد. این آنزیم اسید آمینه فنیل آلانین را که به فراوانی در شیر مادر یافت می شود به اسید آمینه ی دیگری (تیروزین) تبدیل می کند.
افراد دارای زنوتیپهای PP و Pp توانایی تولید این آنزیم را دارند. اما کودک فنیل کتونوریا با احتمال 25% نتیجه ازدواج دو فرد با ژنوتیپ Pp است.
در نوزاد PKU بنا به دلایل گفته شده این آنزیم وجود ندارد در نتیجه در بدو تولد و شیرخوارگی اسید آمینه ی فنیل آلانین در بدن فرد تجزیه نمی گردد و مقادیر زیادی از این ماده ی شیمیایی خطرناک در بدن فرد انباشته می شود انباشت فنیل آلانین در خون و سایر مایعات بدن موجب صدمات و آسیبهای جبران ناپذیری به بافتهای بدن بویژه مغز می گردد.
کودکان فنیل کتونوریا در ابتدای تولد ظاهراً شبیه به کودکان سالم هستند و هیچ علائمی را در بدو تولد نشان نمی دهند اما اثرات این بیماری خیلی زود با صدماتی جبران ناپذیرش هویدا می گردد. آن هنگام که دیگر خیلی دیر شده است و برای این کودکان هیچ کاری نمی شود انجام داد؛ کودک فنیل کتونوریا در اثر تجمع ماده سمی فنیل آلانین هر ماه حدود 4 نمره از هوشبهرIQ خود را از دست می دهد.
ماحصل اختلال فنیل کتونوریا عقب ماندگی غالباً شدید ذهنی و برخی ناهنجاریهای دیگر( بیش فعالی، اختلالات گفتاری، تشنج و...) است. که با بالا رفتن سن کودک آشکار می شوند. رِنج ابتلای این بیماری حدود 1 در 10000 است اما در ایران این نرخ حدود 1 در 8000 است.
تشخیص
خوشبختانه امکان تشخیص این بیماری هنگام تولد وجود دارد. در برحی از کشورها آزمایشات غربالگری فنیلکتونوریا برای همه ی نوزادان متولد شده انجام می گیرد. (نمی دانم آیا هم اکنون این آزمایشات در ایران نیز انجام می گیرد یا خیر؟؟؟ )
بیماری PKU در کودکان و راههای درمان سریع آن
کمک به کودک مبتلا به P.K.U به زمان تشخیص بیماری بستگی دارد. اگر تشخیص در اولین هفته حیات صورت گیرد، از عقب ماندگی ذهنی صد در صد می‌توان جلوگیری کرد. اگر تشخیص تا شش ماهگی به تاخیر بیفتد، درمان تا اندازه‌ای می‌تواند مفید باشد، اما کودک را از نظر ذهنی کاملا به حالات طبیعی بر نمی‌گرداند.
درمان شامل رژیم غذایی مخصوص همراه با برخی از مواد شیمیایی مختلف فاقد فنیل‌آلانین است. سطح فنیل‌آلانین خون کودکی که به اندازه کافی تحت این رژیم باشد پایین می‌آید و به حد طبیعی نزدیک میشود، بنابراین از ضایعه مغزی جلوگیری میشود. از اولین اثرات رژیم درمانی، تغییر چشمگیر در رفتار کودک است. اگر تشنج و اگزما وجود داشته باشد از بین میرود و موی بور به‌تدریج تیره میشود. با تشخیص هر چه سریعتر بیماری و شروع درمان، شانس بهتری برای رشد طبیعی وجود خواهد داشت، اما شروع رژیم درمانی در هر سنی امکان‌پذیر است.
به‌نظر می‌رسد برخی از کودکان، با شروع رژیم درمانی، در سن 3 تا 4 سالگی تغییر مهمی از نظر ذهنی پیدا کرده‌اند. ممکن است شما بپرسید که برای فرزندان پنج‌ساله‌تان چه کاری می‌توان انجام داد؟
اگر چه رژیم‌های مخصوص، نقض ذهنی فرزندتان را در این سن اصلاح نخواهد کرد، گاهی اوقات تغییر رژیم کم پروتئین تا اندازه‌ای سطح فنیل‌آلانین را پایین می‌آورد و منجر به بهبود رفتار کودک خواهد شد. در این سن، مصرف داروهای مخصوص ممکن است به تربیت‌پذیری بیشتر وی کمک کند و به او اجازه دهد که از توانایی‌هایش بهتر استفاده کند.
................................................
<<بیماری فنیل کتونوریا(p.k.u )<<
برای اولین بارتوسط کولینگ کشف وبه عنوان یک اختلال سوخت وسازموروثی معرفی گردید.این بیماری از طریق ژنهای مغلوب وکروموزوم های معمولی ازوالدین به کودک منتقل می شود
وموجب بروزعقب ماندگی نسبتاً شدیدمی گردد.دراین بیماری اسیدآمینه فنیل آلانین که درموادچربی زیاد یافت می شود دچارعدم سوخت وسازشده و مقدارآن درخون افزایش می یابد.درشرایط طبیعی مقداری ازفنیل آلانین با دخالت آنزیمهای مربوطه به تیروزین تبدیل می شود
و مقداری نیزبه اسیدفنیل پیرویک تبدیل شده و ازطریق ادراردفع می گردد.ولی درافرادمبتلا به p.k.u،اسیدآمینه فنیل آلانین به تیروزین تبدیل نمی شود و یا به صورت ناقص تبدیل می شود
وازطرفی مقداراسید فنیل پیرویک بالارفته وازادراردفع می شود.افزایش تدریجی فنیل آلانین درخون ورسوب تدریجی آن موجب آسیب تدریجی به مغزمی شود.ازطریق آزمایش ادراروخون می توان این بیماری راتشخیص داد.
یعنی بااندازه گیری مقدارفنیل آلانین درخون تشخیص مقداراسیدفنیل پیرویک دفع شده ازادراروهمچنین آزمایش کلرآهن می توان به این بیماری پی برد.
علائم دردوران نوزادی:
1)استفراغ به دنبال وروداسیدآمینه فنیل آلانین مخصوصاً بعدازخوردن شیرمادر
2)ناراحتی هایی نظیراگزماوجوش های چرکی.
3)بیش ازحدبوی ادرارنوزاد .
4 )اگرکهنه بچه رازیرآفتاب
بیندازید رنگ آن تغییرمی کندولی دربچه های مبتلابهp.k.u کهنه رنگ ارغوانی به خودمی گیرد.
علائم بعداز5یا6سالگی:
1)دندانهای پیش بیش ازحدبزرگ شده وبین آنهافاصله می افتد.
2)جمجمه به اندازه کافی رشدنمی کند.
3)رنگ چشم معمولاً آبی ورنگ موخرمایی یاطلایی می باشد.
4)اختلال تکلم وبی قراری دراین افراد زیاد دیده می شود.
5)عقب ماندگی خفیف ومتوسط است ومعمولاً باحملات صرع همراه می باشد.
توضیح:
پیشگیری ازطریق رژیم غذایی وهمچنین تزریق آنزیم مربوطه امکان پذیراست.رژیم غذایی شامل موادغذایی فاقد اسیدآمینه فنیل آلانین است.مثلاً قطع شیرمادرواستفاده ازشیرهای خشک بافنیل آلانین کنترل نشده.
FDA ، کووان را به منظور درمان فنیل کتونوریا(PKU) تایید کرد
اداره دارو و غذا آمریکا داروی Kuvan(sapropterin dihydrochloride) را که اولین دارو به منظور کاهش تاثیرات نوعی اختلال ژنتیکی کمیاب است، تایید کرد. فنیل کتونوریا بیماری ای است که باعث تاخیر رشد مغزی، کوچک شدن اندازه مغز و تاخیر در صحبت کردن و سایر مشکلات نورولوژیکی می شود. فنیل کتونوریای حساس به تتراهیدروبیوپترین(BH4) یا PKU بیماری ای است که در یک نفر از 12000 تا 15000 نوزاد به دنیا آمده در ایالت متحده آمریکا به وقوع می پیوندد.
PKU اختلال ژنتیکی است که در آن عملکرد آنزیمی به نام فنیل آلانین هیدروکسیلاز(PAH) که به بدن در شکستن فنیل آلانین کمک می کند، مختل می شود. فنیل آلانین اسید آمینه ای است که در غذاها یافت می شود و در نتیجه این اختلال ژنتیکی سطوح فنیل آلانین در خون افزایش می یابد. سطوح بالای فنیل آلانین برای مغز سمی بوده و منجر به تاخیر رشد مغزی، غیر عادی شدن رفتار، تشنج، عدم توانایی در تمرکز و سازمان دهی اطلاعات و سایر مشکلات نورولوژیکی می شود.
ژانت وودکوک نماینده برنامه های پزشکی وعلمی FDA و رئیس اجرایی مرکز تحقیقات و ارزیابی داروها می گوید:«این داروی جدید امیدواری را برای بیماران و خانواده هایی که با این بیماری دست و پنجه نرم می کنند به ارمغان می آورد. کووان برای اولین بار به بیماران و خانواده های آن ها کمک می کند تا روند تخریب تاثیرات نورولوژیکی این بیماری را کاهش دهند.»
کووان اولین داروی انتخابی خاص(ارفان) است که در ژانویه 2004 تایید شد. واژه ارفان در ایالت متحده آمریکا به دارویی اطلاق می شود که به منظور درمان بیماران کمتر از 200000 نفر به کار می رود. واژه ارفان هم چنین می تواند دربرگیرنده داروهایی باشد که برای درمان افرادی بیش از 200000 نفر به کار رفته و در عین حال هیچ انتظار قابل قبولی به منظور این که هزینه دارو از طریق فروش دارو به دست آید، وجود ندارد.
سیر تاییدی کووان در ژانویه 2006 بر اساس تاثیرات بالقوه اش در ایجاد مزایای چشم گیر برای بیماران مبتلا به PKU نسبت به سایر درمان های رایج، سرعت بیشتری به خود گرفت.
عملکرد کووان بر اساس افزایش فعالیت آنزیم PAH در بیماران مبتلا به فنیل کتونوریا که عملکرد PAH در آن ها مختل شده است، صورت می گیرد. افزایش فعالیت آنزیم PAH منجر به متابولیسم سریع فنیل آلانین و متعاقباً کاهش سطوح فنیل آلانین در خون می شود.
فنیل کتونوریا چیست؟
نوعی بیماری ژنتیکی - متابولیکی اتوزومال (وابسته به
کوروموزمهای غیرجنسی) است، این اختلال حاصل جهش
ژنی است که ساخت یک آنزیم (فنیل کتونوریا هیدروکسیلاز)را
درکنترل دارد.این آنزیم اسید آمینه فنیل آلانین راکه به فراوانی
درشیرمادر یافت می شودبه اسید آمینه ی دیگری (تیروزین)
تبدیل می کند.
بیماری فنیل کتونوریا(p.k.u )
برای اولین بارتوسط کولینگ کشف وبه عنوان یک اختلال سوخت وسازموروثی معرفی گردید.این بیماری از طریق ژنهای مغلوب وکروموزوم های معمولی ازوالدین به کودک منتقل می شود وموجب بروزعقب ماندگی نسبتاً شدیدمی گردد.دراین بیماری اسیدآمینه فنیل آلانین که درموادچربی زیاد یافت می شود دچارعدم سوخت وسازشده و مقدارآن درخون افزایش می یابد.درشرایط طبیعی مقداری ازفنیل آلانین با دخالت آنزیمهای مربوطه به تیروزین تبدیل می شود و مقداری نیزبه اسیدفنیل پیرویک تبدیل شده و ازطریق ادراردفع می گردد.ولی درافرادمبتلا به p.k.u،اسیدآمینه فنیل آلانین به تیروزین تبدیل نمی شود و یا به صورت ناقص تبدیل می شود وازطرفی مقداراسید فنیل پیرویک بالارفته وازادراردفع می شود.افزایش تدریجی فنیل آلانین درخون ورسوب تدریجی آن موجب آسیب تدریجی به مغزمی شود.ازطریق آزمایش ادراروخون می توان این بیماری راتشخیص داد.یعنی بااندازه گیری مقدارفنیل آلانین درخون تشخیص مقداراسیدفنیل پیرویک دفع شده ازادراروهمچنین آزمایش کلرآهن می توان به این بیماری پی برد.
علائم دردوران نوزادی:
معاون بازرگانی خارجی شرکت سهامی فرش با بیان اینکه همچنان بازارهای بکر و دست نخورده ای برای فرش ایران وجود دارد ، گفت : کشورهای آمریکای مرکزی و جنوب آفریقا از مناطق مستعد برای صدور فرش دستباف است.
مهران مقدم فرد گفت : می توان برای بازارهای تازه هم با تکیه بر بازاریابی، سرمایه گذاری و تولید طبق سلیقه مشتریان حضور یافت.
وی درباره کیفیت فرش های تولیدی کشورمان افزود: حتی اگر از تولیدکنندگان و تجارکشورهای رقیب نیز نظرسنجی شودآنها نیز برکیفیت انکارناپذیر فرش ایرانی اعتراف می کنند.
مقدم فرد با اشاره به کیفیت فرش دستباف کشورمان به لحاظ بافت، مواد اولیه و رنگ آمیزی گفت : با این حال نرخ فرش دستباف ایران همچنان رو به افزایش است اما کشورهای رقیبی چون هند، چین و پاکستان با هزینه کمتر و مواد اولیه ارزانقیمت و کارگرانی با نرخ دستمزد پایین تر ، فرش ارزان تری تولید می کنند.
وی درباره علت بالا بودن نرخ فرش دستباف ایران گفت: در کشور ما هزینه ها اعم از مواد اولیه و نیز هزینه کارگر بالاست که شرایط را برای رقابت با کشورهای رقیب سخت می کند.
مقدم فرد خاطرنشان کرد: هرچند فرشهای ما با کیفیت بالا به جهان صادر می شود، اما رقبای ما فرش هایی تولید و عرضه می کنند که با میل متقضایان کشورهای مختلف به لحاظ رنگ آمیزی و طرح سازگارتر است، به همین سبب نیز بخشی از سهم ایران را در بازارهای جهانی این کالا تصاحب کرده اند.
معاون بازرگانی خارجی شرکت سهامی فرش در پایان پیشنهاد کرد دولت علاوه بر توجه بیشتر به بازاریابی، از طریق ارائه تسهیلات به تولیدکنندگان ، شرایط را برای ایجاد فضای رقابتی مناسب در سطح بازارهای جهانی فراهم کند.
صنعت فرش به صورت کلی نیاز به معرفی بیشتری دارد.
اکنون تقاضاهایی که در بازارهای جهانی برای این کالا وجود دارد به نسبت پتانسیل‌های واقعی آن بسیار ناچیز است به‌همین جهت باید به سمتی حرکت شود که فرش بیش از گذشته به مخاطبان جهانی شناسانده شود. فرش کالایی به‌شمار می‌آید که می‌توان در بازارهای لوکس جایگاهی مناسب برای خود بازکند. به همین جهت باید برای افزایش سطح آگاهی‌های خریداران جهانی در مورد فرش اقدامات جدیدی‌تری صورت داد که یکی از مهمترین آنها می‌تواند، تمرکز بیشتر روی تبلیغات فرش باشد. از این راه فرش به عنوان کالایی خانگی به مردم شناسانده میشود. بحث در مورد تنها فرش ایرانی نیز نیست چرا که کل بازار جهانی فرش بیش از آنچه اکنون وجود دارد، توانایی دارد. به همین جهت باید به سمتی حرکت کرد که بازار پتانسیل‌های خود را به کارانداز و بیش از آنچه اکنون در بازارهای جهانی مورد استقبال قرار می‌گیرد، در نظر خریداران باشد. به همین جهت یکی از راهکارهای اساسی برای معرفی بیشتر فرش در بازارهای جهانی می‌تواند استفاده از تبلیغات باشد. تبلیغات فرش را بیش از گذشته به مخاطبان معرفی میکند. اما در اینجا نکته بسیار مهمی وجود دارد. صنعتگران و تولیدکنندگان بخش خصوصی فرش به لحاظ مالی توان پرداخت هزینه‌های تبلیغات را ندارند. به همین دلیل دولت به‌عنوان نهادهای مالی می‌تواند در حوزه تبلیغات به کمک تولیدکنندگان آید. با توجه به اهمیت و جایگاه فرش در صادرات غیرنفتی کشور نیز باید برای این کالا بیش از گذشته توجه و منابع مالی را در نظر گرفت و خوشبختانه رئیس‌جمهوری و وزیر بازرگانی نیز به این جریان توجه خوبی دارند و همین جریان شرایط بیش از گذشته برای بهبود وضعیت فرش مهیا می‌سازد. در مورد صنعت فرش نکات خاصی وجود دارد که بدون توجه به آنها کارها پیش نمی‌رود. باید توجه داشت که حاشیه درآمد در صنعت فرش به‌شدت پایین است به‌همین دلیل قدری مشکلات وجود دارد. هزینه تبلیغات نیز در اروپا به‌شدت بالاست. به‌طور مثال برای درج آگهی‌های فرش ایرانی در مجلات اروپایی حدود سالانه یک میلیون یورو هزینه نیاز است. حالا بخش خصوصی و صادرکنندگان فرش به دلیل وضعیت خاصی که دارند توان پرداخت چنین هزینه‌های را ندارند. حتی اگر حاشیه سود یک‌تجار هم مناسب باشد شاید برای پرداخت چنین هزینه‌های نقدینگی کافی در اختیار نداشته باشد. قطعا دولت هم توان پرداخت کامل چنین هزینه‌های را ندارد. در این شرایط باید راه میانه انتخاب شود یعنی هم دولت باید کمک کند و هم سرمایه‌گذار بخش خصوصی قدری از هزینه‌ها را برعهده گیرد. مرکز ملی فرش ایران نیز با همین هدف کمک به تولیدکنندگان صنعت فرش و برای بازاریابی بهتر و بیشتر این کالا اقدامات جدیدی را انجام داد که یکی از آنها همان فیلم‌های معرف فرش بود که 15 کارگردان مطرح سینمای ایران ساخت آن را برعهده گرفته بودند. خوشبختانه این فیلم‌های فرش واقعا جواب مناسبی دادند. این فیلم‌ها در چند جشنواره مطرح نمایش داده شدند و خوشبختانه نتیجه مناسبی هم داشتند. به‌طور حتم اگر به شکل اکران عمومی درآیند باز هم مفید خواهند بود. شما توجه داشته باشید همین که از این فیلم‌ها حرف زده شود برای فرش تبلیغ مناسبی است. در طول یک سال گذشته در رسانه ملی و روزنامه‌ها به صورت مرتب اخباری در مورد این فیلم‌ها منتشر میشد. همین فیلم‌ها در جشنواره فیلم فجرهم به نمایش گذاشته شد. این فیلم‌ها آماده هستند که به شبکه‌های خارجی نیز فروخته شوند. حتی در شبکه یورونیوز هم تبلیغات داشته‌ایم که براساس آمار در لحظه‌ای که تبلیغات فرش پخش میشده هشت میلیون بیننده آنها را دیده‌اند. این فیلم‌ها به‌زودی وارد شبکه ویدئویی خانگی نیز خواهند شد. هدف نیز تنها محدودماندن به این فیلم‌ها نبود و مرکز ملی فرش قصد دارد که این تبلیغات را همچنان ادامه دهد تا بازارهای جدیدی که برای فرش در نظر گرفته شده است، به جمع کشورهای متقاضی فرش ایرانی افزوده شوند. خوشبختانه براساس برآوردهای ما بازارهای جدیدی نیز برای فرش وجود دارند که از این پس روی آنها تمرکز خواهیم کرد. براساس تحقیقاتی که انجام داده‌ایم بازارهای آفریقایی علاقه خاصی به فرش ایرانی دارند. تاکنون هم به این بازارها کم‌توجه‌ای شده بود ولی قصد داریم که به این سمت برویم. البته باید ابتدا به شکل صحیحی در این مورد بازاریابی شود که به‌طور مثال فرش با چه طرحی و رنگی به این کشورهای صادر شود. حتی باید توجه داشت که در کشورهای گوناگون به چه شکلی باید تبلیغاتی صورت گیرد. نتیجه تحقیقات مرکز ملی فرش نیز تا پایان سال قطعی خواهد شد. وقتی به نتیجه نهایی رسیدیم اطلاعات جدید را در اختیار تجار قرار می‌دهیم تا آنان نیز به سمت چنین بازارهای بروند. آنها اگر بازار خوب ببینند قطعا به سمت آن می‌روند. در آمریکای جنوبی چند کشور را مورد بررسی قرار داده‌ایم که ان‌شاءالله به زودی برای ورود به آنها برنامه‌های عملی خود را نیز پیاده خواهیم کرد. البته در مورد آمریکای جنوبی هنوز تحقیقات خاصی صورت نگرفته تا پتانسیل آن مورد بررسی قرار گیرد ولی حوزه آفریقا پتانسیل‌های بسیاری برای ورود دارد. سیاست‌های دولت هم در رابطه با تعامل با کشورهای حوزه آفریقاست. برای ورود به این بازارها نیز بخش خصوصی باید فعال شود. بخش خصوصی هم تا زمانی که صرفه اقتصادی وجود نداشته باشد به چنین بازارهای ورود نخواهد کرد. لذا باید بازارهایی شناسایی شود که منافع بخش خصوصی را نیز تامین کند. در بازارهای آمریکای لاتین، روسیه و آفریقا نیز جذابیت‌هایی وجود دارد. در حوزه اروپا نیز شرایط همین‌گونه است
شامل سنندج (سنه)- بیجار- عشایر
سنندج : بافت قالیچه های سنه ظریفتر از بیجار است و بیشتر در اندازه های کوچک پشتی ذرع و نیم سجاده و ندرتا کلگی است. قالیبافهای سنه از پشم برای تار و پود خود استفاده میکنند انها پشم را خیلی میریسند یعنی خیلی نازک میکنند و تاب کمی هم به ان میدهند و با گره خاص سنندج می بافند واز دو پود پشمی استفاده میکنند که با پنجه اهنی دو پود پشمی خود را شانه میزنند و می کوبند(بعلت قابلیت ارتجاعی( فنری) پشم) برای همین قالیچه سفت و محکم وزمخت میشود و گاهی نمیتوان ان را تا کرد با اینکه بافت سنه مرغوبتراز بیجار است ولی پشت قالی مثل کاغذ سمباده برجستگی های ریزی دارد .
در فرشهایی که تمام پشم است رشته های تار را رنگ نمی کنند برای همین رنگ طبیعی پشم ریشه دیده میشود که پشم تار یکدست و یکرنگ و پود پشمی ان رنگ اجری یا ابی روشن است و از دو پود کلفت و یک پود نازک استفاده می کنند که پود نازک را وسط این دو پود کلفت می زنند.
برای قالیهای سنگین و درشت خرسک از دو پود کلفت بدون نازک استفاده میشود.
بیجار: بهترین بافتها در بیجار مربوط به ایل شاهسون از تیره امیر افشاری است که با ایل افشار در حوالی کرمان مشابهت دارد. بافته های بیجار درشت و سنگین و زمخت است گره ان ترکی است و گاهی از گره فارسی با تراکم زیاد (1500 تا 2500 گره در دسی متر مربع ) استفاده میکنند و اندازه ان از پشتی تا 15 متر مربع است. بافندگان بیجارگاهی بجای پشم از نخ برای تار و پود استفاده میکنند که در بافت تعداد تارها زیاد میشود و بهمین دلیل استحکام و استقامت قالی زیاد می شود که بجهت فشرده بودن بافت نخها را خیلی نازک می تابند.
تکنیک خاص پود گذاری ناحیه بیجار به سبک بیجاری معروف است پود کشی انها دو پوده است که بشدت میکوبند وفشردگی پودها تار قالی را به 2 قسمت میکند که اگر قالی ناشیانه حمل یا تا شود ترک بر می دارد برای همین باید لوله شود گاهی بافنده های بیجار نخهای پود را حتی تا پنج نخ از میان تارها رد میکنند که این علت سنگینی فرشهای انهاست وعیب فرش بیجار تلقی میشود.و چون دار قالی انها خیلی ابتدایی است تارهای پشمی در جریان بافت شل می شود.
عشایر: و اما عشایر همانطور که می دانیم هر چه بوده گذشته و دستبافته های انها اگر بگوییم که از بین نرفته باید اقرار کنیم که دیگر خبری از این دستبافتها نیست بعلت از بین رفتن زندگی ایلی و بد نبال ان پرورش ندادن دام و.... نه بافنده داریم و نه ......
شیوه بافت و شیرازه :
لول بافت ونیم لول و در اندک موارد تخت
لول بافت : صرفنظر از گره ترکی بیشترکشیدن پود در جهت افقی باعث قرار گرفتن تارها در دو سطح متفاوت می شود سپس پود را محکم می کوبند تا رجهای گره بهم بیشتر بچسبند و فرش سفت تر و محکمتر میشود و البته شکننده.
تخت : در این شیوه پود از پشت فرش دیده میشود . رشته های پود کشیده و محکم نمیشود و حالت تخت و مواج پیدا میکند و فرش نرم و انعطاف پذیر می شود برای همین صاف و چسبان روی زمین نمی ماند و جمع می شود.
شیرازه : از نوع شیرازه پیچی است که سر خود فرش است واغلب یکرنگ و همرنگ زمینه فرش است مگر شیرازه قالی خورجین که از چند رنگ به صورت یک در میان بافته می شود.
رنگ امیزی :
هر تکه فرش هویت مستقلی دارد که مستقیما با زندگی بافنده در ارتباط است رنگرزان کردستان پیشه ورانی
ماهرند و از همان مواد رنگی که در همدان بکار میرود استفاده میکنند و شیوه خاصی در رنگرزی با روناس دارند . در قالیهای بیجار رنگهای طبیعی پشم مانند خاکستری روشن و سیاه و شکری بدون رنگرزی همزمان
با استفاده از رنگهای گیاهی به کار برده میشود. رنگهای بکار رفته در زمینه هماهنگ هستند و با ظرافت بکار برده میشوند ابی تیره و قرمز لاکی رنگهای حاکمند و از قهوه ای و زرد نیز استفاده می شود بعضی از قالیهای قدیمی بیجار با ترکیبی از ابی روشن و تیره بافته می شوند . قبلا رنگرزی به صورت محلی و خانگی بوده و رنگها یکدست نبودند . همه رنگها را خود میساختند به جز رنگ ابی و سبز که برای تهیه رنگ سبز اول نخ را به رنگ زرد در می اورند و برای تبدیل ان به سبز ان را به بیجار می فرستادند تا توسط رنگ ابی کار به سبز تبدیل شود گاهی یک رنگ اصلی در چند نوبت اماده می شد و به تبع ان یک بار پر رنگ و گاهی کمرنگ در می امد و گاهی خطاهای چشمی در انتخاب رنگها موجب میشد در زمینه فرش رگه هایی دیده شود و یک گل مشابه با چندین رنگ غیر قابل همگون بافته شود . امروزه رنگرزی به صورت متمرکز و در شهر انجام میشود در قالیهای بیجار رنگهای شاد مثل قرمز و رنگهای متمایل به ان بخصوص رنگهای بژ صورتی پوست پیازی مشکی سفید حنایی و انواع سبزها در زمینه های سرمه ای و سفید و قرمز زیاد به چشم می خورد . تضاد رنگها با زمینه خیلی زیاد است و بکار بردن رنگهای سبز و سفید و پیازی و کاهی در زمینه لاکی شادابی دیگری به فرشهای بیجار می دهد و نقش ها را در دید واضح و روشن و بر جسته میکند .
رنگ زردی که تهیه میکنند را با برگ مو رنگ می کنند و بوسیله زاج سفید به کلاف خاصیت رنگ پذیری می دهند در کل رنگهای طبیعی را در مایه های ابی سرمه ای قرمز پسته ای طلایی قهوه ای و سبز بکار میبرند .
یکی از ویژگی های رنگ پردازی قالی بیجار افتاب خوردگی رنگ پذیری دلنشین و ارام بخش ان بوده است که به مرور زمان شادابتر میشده . تعداد رنگها از 27 رنگ تجاوز نمیکند و رنگهای قرمز و سفید و سرمه ای بیش از دیگر رنگها بکار برده می شود .
عشایر کردستان هم در بافته هایشان بیشتر از پشمهایی با رنگ قهوه ای و بلوطی استفاده میکنند ( شاید دیگر استفاده میکردند...)
ضروری میدانم که از تمامی مردم خوب و مهربان کردستان بویژه دوستانی که ما را در این تحقیق یاری نمودند تشکر کنم با ارزوی سلامتی و موفقیت برای همه هموطنان کرد عزیزم در دیار کردستان ایران .
اولین فرش به احتمال زیاد بوسیله افراد چادر نشین برای فرش کردن کف خاکی چادرشان بافته شده بود. ولی امکان اینکه فرش بوسیله مصریها، یا چینیها و یا حتی بوسیله افراد دیگر اختراع شده باشد است. و حتی امکان اینکه تمام این مردم فرش را خودشان اختراع کرده باشند بدون اینکه با هم ارتباط و یا تماسی داشته باشند است. ر
ما مطمئن هستیم که فرش بافی به بالاترین حد خود در پنج قرن قبل از میلاد رسیده بود. این بوسیله باستان شناسان روسی رودنکو و گریازنوف در سال 1949 در دره پازیریک، تقریباً 5000 فوتی کوههای التایی کشف شده و به نام فرش "گره دار" معروف است.
فرش پازیریک نمونه کمیاب و زیبایی است که با تکنیک بالا بافته شده است، فرش پازیریک که 2400 یا 2500 سال از عمر آن میگذرد در مقبره یخ زده رئیس سیتها در مغولستان که بصورت بسیار خوب نگهداری شده بود پیدا شد.
در گذر تاریخ ایران صنعت و پیشه فرشبافی بصورت یک هنر و مهارت خاص درآمده است. رسایت بیجار ایران www.Bijariran.com
موقعی که کوروش کبیر در سال 539 قبل از میلاد کشور بابل را فتح کرد، صنعت و هنر فرش را به کشور خود معرفی کرد. گفته شده است که در آرامگاه کوروش که در پرسپولیس بخاک سپرده شده است، با گرانبهاترین فرشها پوشیده بود. حتی قبل از او هم مردم صحرا نشین در مورد فرش بافی گره ای اطلاعاتی داشتند. آنها از گله های گوسفندان و بزهای خود پشم خوب و بادوام برای کار خود میگرفتند
اولین مدرک موجود در رابطه با موجودیت فرش در نوشته های چینیها مربوط به سلسله ساسانیان که در سال 224 تا 641 بعد از میلاد است میباشد. در سال 628 میلادی امپراطور هراکلیس مقداری فرش بعد از پیروزی به شهر تیسفون که پایتخت ساسانیان بود آورد. موقعی که در سال 637 میلادی عربها به شهر تیسفون غلبه کردند، و شهر را غارت کردند مقدار قابل توجهی فرش بود که یکی از آنها فرش باغی مشهوری بود بنام " موقع بهار خسرو". این فرش در تاریخ بنام گرانبها ترین فرش بوده است. فرشهایی که در موقع سلطنت خسرو اول که در سال (531 - 579) بود بصورت 90 فوت مربع بافته میشد، که مورخان عرب اینگونه توصیف کرده اند: گوشه های آن تختی باشکوه از گلهای آبی، قرمز، سفید، زرد و سبز است; رنگ زمینه آن کپی از زمین به رنگ طلائی، سنگهائی به شفافیت کریستال که به باطل تصوری از آب است، گیاهان با حریر و میوه ها با رنگ سنگی شکل گرفته اند، ولی متاًسفانه عربها این فرش گرانبها را به قطعات کوچک بریده و جداگانه فروخته اند. ر
بعد از دورهً سلطه خلفای عرب، یک نفر از قبایل ترک، بنام سلجوق ایران را فتح کرد. سلطه سلجوقیان (1038 - 1194 ) به لحاظ تاریخ فرش در ایران مهم است. زنان سلجوقی تبحر خاصی در بافتن فرش با گره های ترکی داشتند، در استانهای آذربایجان و همدان که بمدت زیادی تحت نفوذ سلجوقیان بود،از گره های ترکی در این مدت استفاده می شد. ر
حمله مغولان (1220 - 1449) اولین حمله وحشیانه به ایران بود، اما بعد از چندی آنان تحت نفوذ ایرانیان قرار گرفتند. شهر تبریز، متعلق به رهبر ایلخانیان، غازان خان (1295 - 1304)، با فرشهای گرانقیمت فرش شده بود. فرمانروای مغولان شاهرخ (1409 - 1446 ) که در بازسازی آنچه از حمله مغولان ویران شده بود به تشویق کردن و دلگرم کردن تمام هنرمندان و صنعتگردان سرزمین و کشور پرداخت. اما قالیبافی در این دوران به شکلی خیلی ساده که بیشتر نقشهای هندسی داشت تمام می شد. ر
شاید مهمترین تاریخ در صنعت فرش در ایران مربوط باشد به دوره فرمانروایان صفویه(1499 - 1722 ). براستی و حقیقتا که محکمترین دلیل و گواه این هنر و صنعت به این دوره برمیگردد. تقریبا 1500 اثر حفظ شده در موزه ها و کلکسیونهای سراسر دنیا موجود است. در ایران در دوره فرمانروائی شاه عباس (1571 - 1629)، تجارت و هنر و صنعت شکوفا شد. شاه عباس به تشویق و دلگرم کردن مردم به تماس و مبادله با اروپا بود و پایتخت خودش را که اصفهان بود به یکی از مجلل ترین و عظیم ترین شهرهای ایران درآورد. او همچنین یک کارگاه بزرگ برای فرش ها درست کرد که هنرمندان در آنجا کار کنند تا بهترین و باشکوه ترین نمونه های فرش را ببافند. بیشترین این فرشها از ابریشم با رشته های طلا و نقره که تزئین کننده آنها بود بافته شده بودند. ر
دوره کارگاه های فرش در ایران با هجوم افغانها(1722) به پایان رسید. افغانها تا زمانی که (1736) سلطه آنها در ایران بود اصفهان را از بین بردند، تا اینکه یک سالار جوان از خراسان، بنام نادر خان شاه ایران شد. در تمام مدت فرمانروائی نادر شاه تمام وقت و نیروی آن صرف جنگیدن با افغانها، ترکها و روسها را گذشت. در این دوره و تمام دوران یاغی گری و آشفته ایران بعد از مرگ او(1747) هیچ فرشی که ارزشی داشته باشد بافته نشد، و این رسم و سنت بتنهائی بوسیله افراد چادر نشین و هنرمندان این صنعت در شهرهای کوچک دنبال میشد. ر
در آخرین ربع قرن نوزدهم و در زمان فرمانروایان قاجار این شغل دوباره پا گرفت. صنعت فرش با فرستادن آن به اروپا از تبریز به استانبول دوباره رونق گرفت. در اواخر قرن نوزدهم میلادی بعضی از شرکتهای اروپائی و آمریکایی به ایران آمدند و این هنر و صنعت را به بازارهای کشور خودشان فرستادند. ر
امروزه، بافتن فرش به گسترده ترین هنر دستی در ایران مبدل شده است، و همینطور در خارج از کشور هم بخوبی شناخته شده است. فرشهای ایرانی امروز از شهرت و اعتبار خاصی که به خاطر رنگ و تنوع و الگوهای گوناگونشان، برخوردار است.
_________________________________________________________________________
مطا لب زیر از یک گردشگر خارجی در حدود هفت دهه پیش در مورد بیجار نقل شده است تلخیص : حمید رضا ترکمندی
فرش بیجار ( کردستان ایران)
شهر بیجار
شهر بیجار شهر کوچکی است با 7000 نفر جمعیت که در دره زیبا و سرسبزی در 120 میلی شمال غربی همدان واقع شده است . در پشت موستان ها و باغ های میوه که آن را احاطه کرده است یک ردیف تپه های سرخ رنگ دیده می شود که صخره های نوک تیزی به اشکال عجیب از جلگه آن بیرون آمده است :
جاده سمت همدان نا هموار و در فصل تابستان خاک آلود است , ولی ( به عکس جاده ـ سنندج ) در سراسر سال می توان آن را به وسیله اتومبیل طی کرد . در 60 میلی همدان مسافر بهدهکده ای نیمه بایر می رسد که زمین آن را کاریز های عمیق و بستر خشک رودخانه ها قطع کرده است . مقابل وی در افق قله مرتفع عظیمی دیده می شود که به قدری موزون و بهاصطلاح تراز است که گویی آن رابا خط کش رسم کرده اند . مسافر در پایان یک روز سفر خسته کننده و خاک آلود به قله این کوه می رسد . حال وقتی که به عقب بنگرد ( اگر بتواند ) در پنجاه میلی خود جلگه ای غبار آلود و شیری رنگ مشاهده خواهد کرد .سایت بیجار ایران www.Bijariran.com
در قرن پانزدهم , بیجار روستایی بیش نبود و گفته می شود که به شاه اسماعیل نخستین پادشاه دودمان صفویه تعلق داشت . در حدود یک قرن قبل ساکنان آن تا اندازه ای متمکن شدند که توانستند مالک زمین و خانه های خود شوند . این تمکن در ایران علامت آزادی به شمار می رود . بیجار به یک شهر تبدیل یافت , ولی موقع جغرافیایی آن طوری نبود که به صورت مرکز بازرگانی در آید . بلکه تنها بازاری شد برای فروش فراورده های کشاورزی و اهمیت چندانی پیدا نکرد .
در بین کلیه شهر های مغرب ایران که در طی جنگ جهانی اول به اشغال قوای بیگانه در آمد به بیجار بیش از همه لطمه وارد آمد . ابتدا نیروی روسیه این شهر را اشغال کرد . اینها تا می توانستند غلات و حبوبات آنها را تصاحب کردند , ولی از این گذشته رفتارشان با ساکنین این شهر دوستانه بود . مردم که هرگز نمی پنداشتند که نیروی روسیه بیجار را ترک خواهد کرد کوشیدند خود را هر چه بیشتر با وضع جدید وفق دهند , ولی روس ها در آنجا نماندند و در مقابل فشار نیروی ترکیه عقب نشینی کردند و ترک ها شهر راگرفتند و مردم نگوت بخت را به اتهام همکاری با روس ها مجازات کردند . ترک ها اندک مواد غذایی و غلاتی را که برای مردم باقی مانده بود از دستشان در آوردند و از تیر سقف خانه ها برای تهیه آتش استفاده کردند . وحشت سراسر بیجار را فرا گرفت .
خشکسالی 1918 این مصیبت را تکمیل کرد . مدت چندین ماه روزی 200 نفر دراین ناحیه به هلاکت می رسیدند . وضع بیجار بعد از جنگ بسیار اسفناک بود : شهری بود غارت شده که ده یک جمعیت خود رااز دست داده بود . از آن زمان به بعد هیچ گاه آن طور که باید پیشرفت نکرد و آبادانی پیشین خود را باز نیافت . قبل از سال 1914 شهر آبادی بود با بیست هزار نفر جمعیت , در حالی که امروز(درآن سال ها) تقریباً روستای بزرگی به شمار می رود .
بافته های کردستان : سنه, بیجار و قالیچه های عشایر
قیمت پایه صادراتی فرش بیجار در سال 1386 پایین صفحه
قالی بیجار
ناحیه قالی بافی بیجار مشتمل است بر شهر بیجار و 40 روستایی که در شعاع 30 میلی آن قرار گرفته است .
در نخستین سال های بین دو جنگ جهانی بهندرت قالی در این ناحیه بافته می شد . سپس در اواسط قرن بیستم این صنعت به تدریج احیاء شد تادر سال 1938 که در حدود 1000 دستگاه بافندگی دراین ناحیه مشغول کار بود و فراورده سالانه آن به هزار تخته می رسید .
سپس جنگ جهانی دوم آغاز شد . سانحه جنگ در اغلب مراکز قالیبافی اثر زیانبخش نداشت زیرا تقاضا برای فراورده در پایتخت رو به افزایش بود . متاسفانه بیجار از این تقاضا سودی نبرد چه قالی های سنگین و زمخت و درشت بافت آن مورد پسند تازه به دوران رسیده های پایتخت واقع نمی شد . بار دیگر میزان قالی بافی در بیجار به مقدار زیادی تنزل یافت .
در سال 1948 هنگامی که از همدان به بیجار رفتم انتظار داشتم ( با وجود مصابئی که بر این شهر وارد آمده بود ) علائمی از آغاز فعالیت مجدد در این زمینه مشاهده نمایم . مثلاً در بیجار و روستا های اطراف آن دستگاه های بافندگی که به کار اشتغال دارند نظر مرا جلب کند ولی مایوس شدم , چه درتمام شهر فقط یک تخته قالی بر دار دیدم . وضع روستا ها نیز بهتر از شهر نبود . کل میزان فراورده این ناحیه نیز به زحمت به 20 تخته در ماه می رسید .
با همان مسئله ای که در شهر سنندج برخورد کرده بودم در شهر بیجار نیز برخورد کردم و آن این بود که چرا قالیبافان شرق کردستان سنت دیرین خود, یعنی بافتن قالیچه های کوچک عشایری را , رها کرده و در شهر بیجار و روستا های اطراف آن به تهیه قالی هایی مشغول شده اند که از لحاظ بافت منحصر به فرد است .
از بین پاسخ های گوناگون و جالبی که در مقابل تحقیقات و بازجوئی های خود شنیدم این فرضیه مناسبتر از همه بود و به نظر می آمد که پاسخ صحیح همین باشد :
در قرن گذشته روسا و خوانین مشرق کردستان کرد نبودند بلکه ترک بودند , به طوری که عده ای از آنها تا امروز نیز ترک هستند . اغلب قبایل ترک به عکس اکثر قبایل ایرانی قالی های خود را مثل قالیهای بیجار دو پوده می بافند . در بین این قبایل ترک ناحیه هریس و تبریز , قشقائیها فارس و بعضی از ایالات افشار را در کرمان می توان نام برد . احتمال بسیار دارد که خوانین ترک شرق کردستان ( شاید عده ای از افراد خاندان افشار که هنوز در شمال بیجار مالک چندین روستا هستند و از لحاظ تاریخی با افشار های کرمان مربوطند ). برای قصور خود به قالیهای بزرگ و محکم نیاز داشتند , حال چگونه می توانستند چنین فرش هایی تهیه کنند ؟
بدیهی است : دستور دادند آنها را به همان شیوه عشایری و با با همان گره ترکی و دو پوده پشمی تهیه کنند . یعنی به همان شیوه ای که قالی یوشاک تا به امروز بافته می شود . در واقع قالی بیجار می تواند یکی از خویشاوندان دور قالی یوشاک ترکیه باشد . چنانچه این فرضیه درست باشد بقیه نیز درست خواهد بود , به این معنی که چون پشم ( به عکس نخ ) ماده ای است که حالت ارتجاعی دارد برای به دست آوردن فرشی که مثلاً در هر اینچ 12×12 گره داشته باشد پود های پشمی را باید با شدت کوبید که در تنیجه قالی های خشن و فشرده به دست می آید , یعنی همان ویژگی هایی که در قالی بیجار دیده می شود .
شانه زدن پود های پشمی کار دشواری بود, بدین جهت قالی بافان بیجار علاوه بر شانه سنگین که از آهن و چوب ساخته شده بود ناگزیر ابزار مخصوص دیگری برای این منظور تهیه کردند و آن شئی شبیه یک پنجه آهنی است که 12 اینچ طول دارد . قالیبافان این پنجه را در فواصل نزدیک محکم روی پود ها می زنند تا در هر اینچ تعداد کافی از ردیف های گره به دست آید که البته کاری خسته کننده ولی در عین حال ضروری است .
قالیبافی در ناحیه بیجار یک حرفه روستایی است . هیچ نوع کارگاه سازمان یافته قالیبافی در شهر و یا روستا های آن یافت نمی شود . دستگاه های بافندگی قدیمی و بدوی است . اغلب تیر های این دستگاه ها خمیده و ناصاف است . علت کجی قالی های بیجار تا حدی همین است . ولی تنها دلیل عدم توازن و تقارن در قالی های بیجار این نیست , بلکه به کاربردن پشم برای تار قالی علت عمده به شمار می رود . چون پشم حالت فنری دارد و کشیدن آن بر دار به طور یکنواخت دشوار است , و چنانچه کشش تارها یکنواخت نباشد قالی کج از آب در می آید .
بنابر مطالبی که ذکر شد هنگامی که شنیدم قالی بافان بیجار برای تار به جای پشم از نخ استفاده می کنند خوشوقت شدم . چه برای این منظور نخ خیلی بهتر از پشم است و ضمناً هیچ گونه تغییری در ظاهر ویا در طرز به کار بردن آن نمی دهد . از نخ برای پود تازک نیز استفاده می کنند و این نیز نوعی پیشرفت محسوب می شود . زیرا برای پود ضخیم هنوز پشم به کار می برند, یعنی همان گونه که باید باشد , و اگر در این مورد نیز از نخ استفاده کنند ماهیت و چگونگی قالی بیجار به کلی تغییر خواهد کرد .
در ساختمان و بافت قالی تحولات دیگری نیز پدید آمده است . بیست و پنج سال قبل که برای نخستیم بار از بیجار دیدن کردم ضخامت پود پشمی که به کار می بردند به اندازه یک مداد سربی بود قالیبافان نیرومند باچنگال های 12 اینچی و شانه های سنگین با شدت بر روی آن می کوبیدند و در نتیجه قالی به قدری فشرده و محکم می گردید که آگر آن را تا می کردند بدون شک پود ها ترک بر میداشت . بنابراین اکنون که پود های نازک تری به کار می برند در این زمینه نوعی پیشرفت محسوب می شود . قالی قدیم بیجار بیش از اندازه فشرده بود .
تعداد طرح هایی که در قالی بیجار به کار می رفت همیشه معدود بود و معمولاً از طرح های گردان استفاده می کردند . طراحا حرفهای , که در شهر هایی مثل تبریز و کاشان و مخصوصاً کرمان افراد محترم به شمار می روند . در بیجار وجود ندارند هر چند گاه یکبار , یکی از مردم محل بهخاطر کسب شهرت طرح جدیدی تهیه می کرد , ولی بدوناستثناء این طرح ها همیشه نامرغوب بود .
سابقاً طرح ها با روستاهای خاصی بستگی و ارتباط داشت و هنگامی که مثلاً طرحی در یک روستا متداول می شد مردم آن فقط از همان یک طرح استفاده می کردند . برای آشنا ساختن روستائیان با طرح جدید ابتدا قسمتی را که باید تکرار شود بر روی تکه ای قالی به اندازه یک پادری که به آن (( واگیره )) می گفتند می بافتند و آن را در اختیار قالیبافان می گذاشتند تا از آن به عنوان الگو استفاده کند. با این روش بازرگانان می توانستند طرح های بهتر را در اندک مدتی رواج دهند . استفاده از روش جدیدتر , یعنی نمایاندن طرح بر روی کاغذ شطرنجی توزیع آن را ساده تر و آسانتر کرده است .
با این همه , قالی های معدود و انگشت شمار زیبا یی که توسط دختران و زنان در حال حاضر در بیجار تهیه می شود، فاقد طرح ها و نقشه های متنوع و مرغوب هستند .سایت بیجار ایران www.Bijariran.com
پیشینة بافت فرشهای اولیه در جهان به زمان بعد از غارنشینی باز می‌گردد. زیرا در آن دوران انسان به تقلید از پرندگان سعی نمود با تنیدن الیاف نرم گیاهان به همدیگر مانند سبدبافی و حصیربافی، زیراندازهایی برای خود تهیه نماید. پس از شکار حیوانات و دسترسی به پوست و پشم آنها زیراندازها اندکی نرم‌تر شد. حفاری باستان‌شناسان نشان می‌دهد که بافت «بوریا» از نی‌های منطقة بین‌النهرین، از هزاره پنجم و چهارم قبل از میلاد متداول بوده و بافت گلیم تا سده پانزدهم قبل از میلاد به مرحلة بالایی از تکامل رسیده بود. از بافت نخستین قالی یا قالیچه اطلاع دقیقی در دست نیست زیرا الیاف قالیچه بر اثر رطوبت و هجوم حشرات آسیب‌پذیر بوده و از بین میرود. اما بنابر مادة اولیة قالیچه یعنی پشم، گمان میرود ابتدا قبایل چادرنشین آسیای مرکزی که شغل عمده آنها گله‌داری بوده، به بافتن فرش مبادرت نموده باشند. و قدیمی‌ترین نمونه‌ای که باستان‌شناسان به دست آورده‌اند، قالیچه‌ای است مربوط به درة «پازیریک» واقع در هشتاد کیلومتری مغولستان که «قالیچة پازیریک» نامیده شده است.
این قالیچه برای پوشش اسب به کار می‌رفته و در هر سانتیمتر مربع دارای 36 گره بوده است. صاحب‌نظران با توجه به نقشهای روی این قالی که شبیه نقوش اصیل هخامنشی است، آن را ایرانی می‌دانند و معتقدند قالی مذبور از بافته‌های مادها و پارتها میباشد. رنگهای این قالی قرمزِ اُخرایی، زرد، سبز کم رنگ و نارنجی است.
نقش جانوران بالدار بر روی این قالی، همراه با نقوش تخت جمشید صحت نظر محققین را ثابت میکند. همچنین صاحب‌نظران معتقدند بافت قالیچه‌ای با چنین ویژگیها، مستلزم پشتوانة فرهنگی و هنری غنی و چندین قرن تجربه و ممارست میباشد. و مبین این نکته است که در قرون متمادی قبل از بافت فرشِ معروف به پازیریک، این حرفه در فلات ایران رواج داشته و ایرانیان به رموز آن پی برده بودند. گفتة مورخین هم این واقعیت را تأیید میکند.
گزنفون سردار و مورخ یونانی در کتاب خود موسوم به «سیرت کورش» می‌گوید: «ایرانیان برای اینکه بسترشان نرم باشد، زیر آن قالیچه می‌گسترانیدند.» سالنامة چینی «سویی مو» از فرش پشمی دوران ساسانیان به عنوان کالای وارداتی به چنین نام برده است. در ادبیات فارسی قدیم ایران نیز به کرات از تخت معروف «طاقدیس» متعلق به خسروپرویز پادشاه ساسانی یاد شده که بر روی آن چهار تخته فرش نفیس گسترده شده بود و هر کدام یکی از فصول چهارگانه سال را نشان می‌داده است. فرش معروف بهارستان نیز، که در زمان حملة عرب به ایران به دست آنها افتاد و قطعه قطعه شد، نمونه‌ای مشهور از پیشینة این هنر در ایران است. الیاف این قالی از طلا و نقره و گلهای آن از سنگهای قیمتی بود.
جواهراتی بر روی آن ترصیع یافته بود که به یغما رفت و داستان جداگانه‌ای دارد. در دوران اسلامی نیز پس از توقف طولانی، هنر فرش رواج یافت. مؤلف کتاب «حدودالعالم» در تاریخ 812 میلادی به هنر قالیبافی در فارس اشاره نموده و یک قرن بعد «مقدسی» به قالیچه‌های سجاده‌ای در اراضی مرتفع قائنات اشاره کرده و یاقوت حموی در سال 1179 میلادی از وجود قالیبافی در منطقة آذربایجان ایران خبر داده است.
ابن بطوطه جهانگرد عرب در سالهای 1304 – 1378 میلادی از فرش سبز رنگی که هنگام بازدید از ایذة بختیاری جلو او پهن کرده‌اند، سخن گفته است. متأسفانه تهاجم اقوام وحشی بیگانه گاهی جلو پیشرفتهای فرهنگی و هنری را در این مملکت گرفته و بسیاری از آثاری که بر اثر تلاش نسلها تهیه شده بود، تاراج کرده به یغما برده یا معدوم نموده‌اند. از جمله این تهاجمات، حمله وحشیانه مغول بود که کشتار و زیانهایی بسیار به بار آورد ولی اعقاب آنها یعنی تیموریان دست‌آموز فرهنگ پربار ایران شدند و به هنر ارج می‌نهادند از این رو زمینه شکوفایی هنر در دورة بایسنغر میرزا در رشتة خط و نقاشی فراهم شد. در این دوره هنر به اوج ترقی خود رسید و مقدمه‌ای شد جهت دوران صفویه که از ادوار درخشان و ممتاز هنر ایران به شمار می‌آید. از این دوره نمونه‌های بسیار نفیس و زیبایی از فرش ایران در موزه‌های جهان وجود دارد که نمونه درخشان آن، قالی نفیس بافت اردبیل است که برای مقبرة شیخ صفی‌الدین، جد بزرگ صفویان بافته شده بود و اکنون زینت‌بخش موزة ویکتوریا در انگلستان است. پس از صفویه و حملة پابرهنگان افغانی، باز این هنر به حضیض کشانده شد. در دوران نادرشاه هم فرصت فعالیتهای هنری دست نداد اما در دوران قاجار باز هنرمندان ایران در تبریز و کاشان و کرمان و مخصوصاً اصفهان، جهت اعتلای این هنر ارزنده کمر همت بستند و با تغییرات جدیدی که به نام طرحهای آمریکایی و فرانسوی شهرت داشت، به چنان موفقیتهای درخشان جهانی نایل آمدند که مدت مدیدی فرش ایران در صحنه جهان مقام اوّل را احراز نموده بود و بعد از مخازن نفت بزرگترین منبع درآمد ارزی کشور بود و بیش از 10 میلیون نفر در دوران پهلوی از این راه ارتزاق می‌نمودند
علمی بودن روان شناسی و توضیح کلمه پسیکولوژی
مطالعات تاریخ پیدایش علوم و تکامل آنها، نشانگر این حقیقت استکه روانشناسی در آغاز نزد دانشمندان به عنوان یک علم شناخته نمیشدو قسمتی از فلسفه بود ولی پس از گذشت دورهای بیش از 2000 سال، وضعومقامی علمی پیدا کرد، این وضعیت، منحصر به علم روانشناسی نبود،علوم دیگر نیز کم و بیش چنین وضعی داشتهاند.
یکی از دلائل علمی بودن روانشناسی آن است که روانشناسان کوششمیکنند با حقایق، سروکار داشته باشند و برای کشف حقایقی که تاکنونبرای آنها روشن نشده است، از روش علمی استفاده کنند.
این علم مثل سایر علوم با کنجکاوی آدمی آغاز شده، انسانهای اولیهدرباره جهان و آنچه آنها را دربر گرفته از خود سوالاتی میکردند واین سوالات و کنجکاویها و کوششی که برای پاسخ دادن به آنها میشدمنجر به پیدایش علوم طبیعی مثل نجوم و فیزیک و زیستشناسی و...گردید (1) .
و سوالات دیگر انسانها درباره خودش مخصوصا درباره رفتار و افعالروحی و بدنی منتهی به فلسفه عقلی و در نتیجه منجر به پیدایش علمروانشناسی گردید. برخی از تصورات جدید که اکنون درباره نفس انسانیدر افکار دانشمندان وجود دارد از فیلسوف یونانی یعنی افلاطون(347 -427 ق م) گرفته شده است و بعد از ایشان ارسطو (322 - 384 ق م)مطلب تازهتری پیش کشید و ادعا کرد که نفس انسانی جز «کنش» وفرایندهای بدنی نیست. او عقیده داشت که برای فهم رفتار و تجربهآدمی باید کنشهای بدنی او را که منجر به آن رفتار یا تجربه شده،باید مطالعه کرد.
در فلسفه عقلی ارسطو نیز، تصورات و یا صورت ذهنی، اهمیت زیادیداشته که آنها از تاثیر عوامل و محیط بر بدن پیدا میشوند وتاثیرات ذهنی، منشا و منبع پیدایش صورتهای ذهنی است و اینتصورات میتوانند با یکدیگر ترکیب شده، منشا تجربه آگاهیدرانسانها بوده و در نتیجه باعث کنترل رفتار آدمی میشوند.
